18. ¡Ay, terriña, miña terra!

    Na nosa procura das músicas do repertorio do Coro Agarimos da Terra, fixemos indagacións sobre a obra que a parece co título ¡Ay Terriña, miña terra! con letra de José Peña e música de M. Valverde. Ante a aparición das primeiras dificultades propuxémonos iniciar a busca non polo seu nome/título, se non polo estilo da obra: un alalá. Foi entón cando atopamos na Biblioteca Pública Municipal de Moaña e dentro do seu arquivo un fondo de Xosé Pena Collazo que contiña unha peza que levaba por título Alalá de M. Valverde. Puxémonos en contacto coa biblioteca e recibimos moi gratamente a partitura desta obra que verificamos que efectivamente era a que estabamos buscando. Xosé Pena Collazo é un veciño de Tirán, director de varias corais, que cedeu o seu arquivo persoal con mais de 1000 partituras a esta biblioteca. É unha verdadeira satisfacción saber que aínda existen sitios onde poder investigar e topar material, grazas á xenerosidade de persoas como Xosé Pena Collazo, que salvou todo este patrimonio de acabar nunha papeleira. Dende aquí o noso agradecemento.

¡Ay, Terriña, Miña Terra!

Desque naces, río Umia,

sempre frores vas bicando,

e morres na miña terra

para morrer namorando.

¡Ay, terriña, miña terra,

venia ô Dios que te criou,

miniñas d' os meus olliños,

encanto d' o corazón!

Alegre río, mansiño

chegas ô mar descuidado

e, cal en berce arrolado,

quedas pra sempre dormido.

31. Romance

    O repertorio do Coro Agarimos da Terra, inclúe como número 31 o tema que leva por título Romance. Está composta por catro estrofas na que a derradeira contén dous versos mais. A música desta obra recollémola do manuscrito elaborado por Eduardo Martínez Torner e por Jesús Bal y Gay, recompilado da segunda colección do arquivo do coro da Sociedad Artística del Tea de Mondariz (do arquivo do CSIC) identificada coa numeración 879 a música da primeira estrofa e coa 911 as demáis estrofas, aínda que se trata practicamente da mesma melodía con pequenas diferenzas rítmicas. No documento deixaron escrito os autores que a colocación da letra está mal, debido a que a letra que aparece debaixo do pentagrama realmente é a da terceira estrofa. A mesma melodía aparace no Cancionero Musical de Galicia, de Castro Sampedro y Folgar, co número 192, con outra letra e co título de “A Lavandeira”.   

Romance

Era unha noite de lúa,

era unha noite crara;

eu pasaba pol-o río,

da volta da muiñada.

Dempois de sentir un sopro

que me deixou sin alento,

eu ben vin estar o moucho

enriba d' aquel penedo.

Aquel moucho alí fincado,

cal si fose o mesmo demo,

fito á fito me miraba

c-os seus ollos rapiñeiros.

Mais acordeime da Virxe

que sempre conmigo levo,

e dend' alí, berro entonces

con cantas forzas eu teño:

Non che teño medo, moucho;

moucho, non che teño medo.

38. Regueifa

     O repertorio do Coro Agarimos da Terra, inclúe unha obra titulada Regueifa. A letra esta composta por once estrofas, a música extraémola dos manuscritos elaborados por Eduardo Martínez Torner y por Jesús Bal y Gay, no verán do ano 1931, recollidos dos arquivos do CSIC (Consejo Superior de Investigaciones Científicas). Nestes manuscritos atopamos a música coa letra da primeira estrofa identificada co número 859. Correspóndese co tema 427 do Cancionero Gallego, dos mesmos autores. No Cancioneiro Musical de Galicia, de Casto Sampedro y Folgar, tamén parece identificada co número 117 un tema titulado Regueifa onde toda a música coincide coa de Mondariz.

Regueifa

A regueifa está na mesa

e no medio ten un hóvo.

Para cantar a regueifa

veñen os de Portonovo.

-Dígame, miña señora,

xa que ten tanto saber:

¿Cántos pelos ten un cán

cando acaba de nacer?

-¡Cando acaba de nacer!

Logo cho digo, amiguiño,

que todo está cheo d'eles

dend' o rabo hastr' o fuciño.

-¿De qué serviu conocerte,

de que serviu namorarte,

si ô fin ô cabo chegou

o momento de deixarte?

-Olvidácheme, olvideite,

metinch' a figa n-os ollos

que cando ti me olvidaches

xa ch' eu tiña amores novos.

-Cantade, mozas, cantade

e deixar reir as bellas,

qu' o tempo da mocidade

tamen o pasaron elas.

-Non che podo, non che podo,

non che podo qu' estou rouca

que che dormin no moiño

esta noite e mail-a outra.

-Non canto por cantar ben

nin pol-a gracia que teña,

canto por dar alegría

ao corazón que ten pena.

-Ainda ch' hei de botar unha

ainda ch' hei de botar outra

ainda ch' hei de botar unha

que ch' ha de queimal-a roupa.

-Axudadem' a cantar,

dádeme unha axudiña,

que non me pode axudar

esta miña gargantiña.

-Esta vai por despedida,

hoxe aquí non canto outra.

Os mociños que me oyen

d´ hoxe un ano m' oyan outra.